10 жылда үй-бүлөлүк зомбулуктан жабыркаган бейтаптарды тейлөө үчүн саламаттыкты сактоо системасынын жүгү 28% га өстү

    «Үй-бүлөлүк зомбулуктан коргоо жана коопсуздук жөнүндө» Кыргыз Республикасынын Мыйзамына ылайык, саламаттыкты сактоо уюмдары калктын үй-бүлөлүк зомбулуктан чыккан кесепеттери жана жаракаттары боюнча кайрылууларынынэсебин жүргүзөт. Жабырлануучулардын кайрылууларын каттоо биринчи медициналык жардам уюмдарында (БМЖУ), ооруканаларда, соттук-медициналык экспертизанын бөлүмдөрүндө жүргүзүлөт. За последние 10 лет на 28% увеличилась нагрузка на организации здравоохранения по предоставлению медицинской помощи лицам, пострадавшим от семейного насилия. Акыркы 10 жылда үй-бүлөлүк зомбулуктан жабыркагандарга медициналык жардам көрсөтүү боюнча саламаттыкты сактоо уюмдарынын жүгү 28%га өстү. Алсак, медициналык корутундуга ылайык, 2010-жылы үй-бүлөлүк зомбулуктан жабыркагандардан саламаттыкты сактоо уюмдарына 2576 кайрылуу, 2021-жылы 3301 кайрылуу болгон. Белгилей кетсек, бул медициналык кызматкерлерге белгилүү болгон үй-бүлөлүк зомбулук фактылары гана, ал эми көп учурда жабырлануучулар үй-бүлө мүчөсүнөн жаракат алганын жашырышат.

   Кайрылуулардын көбү соттук-медициналык экспертиза бөлүмдөрүнө жана стационардык ооруканаларга туура келет. Мисалы, 2021-жылы саламаттыкты сактоо уюмдарына үй-бүлөлүк зомбулуктан жабыркагандардын 3301ден бир аз ашык кайрылуусу катталган. Кайрылуулардын дээрлик жарымы (49%) соттук-медициналык экспертиза бөлүмдөрүндө (СЭМБ) катталган, үчтөн бир бөлүгү (32%) ооруканаларда жана 19%ы БМЖУна түшкөн. Жабырлануучулардын даттанууларын мындай көрсөткүчү БМЖУ деңгээлинде үй-бүлөлүк зомбулуктун алдын алуу, аялдардын жана балдардын ден соолугуна зордук-зомбулуктун зыяндуу жана коркунучтуу кесепеттери тууралуу, коргоонун укуктук ыкмалары жөнүндө маалымат берүү жана алдын алуу боюнча иштерди күчөтүү зарылдыгын далилдеп турат, анткени калк менен эң көп байланышта болгон БМЖУ дарыгерлери.

   Аялдар эркектерге караганда үй-бүлөлүк зомбулуктан улам ооруп, жаракат алганы үчүн медициналык уюмдарга көбүрөөк кайрылышат. Акыркы он жылдыкта үй-бүлөлүк зомбулуктан жабыркагандардын саламаттыкты сактоо уюмдарына кайрылууларынын жалпы санында аялдар орточо эсеп менен 80%ды, ал эми эркектер орто эсеп менен 18%ды түзөт.
   2021-жылы саламаттыкты сактоо уюмдарына үй-бүлөлүк зомбулуктан улам келип чыккан оорулар жана жаракаттар боюнча кайрылгандардын 60%га жакыны 21-40 жаштагы бейтаптар, ал эми улуу курактагы топтордон азыраак кайрылуулар: 41-50 жашта - 15%,    51-57 жаштагылар - 6%, 58 жаштан жогоркулар - 4%.

Медицина кызматкерлерине белгилүү болгон үй-бүлөлүк зомбулуктун курмандыктарынын арасында балдар 9% (300 учур), анын ичинде 6 жашка чейинкилер - 2% (64 учур), башталгыч мектеп жашындагы 7-14 жаштагы балдар. - 5% (148 учур)

    2021-жылы стационардык жардам көрсөткөн саламаттыкты сактоо уюмдарына үй-бүлөлүк зомбулук боюнча медициналык жардам сурап кайрылгандардын арасында ден соолугунун мүмкүнчүлүгү чектелген бир адам физикалык зомбулукка кабылганы аныкталган.

   Маалымат Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигине караштуу Электрондук саламаттык сактоо борбору тарабынан даярдалган. Саламаттыкты сактоо уюмдарынын иши тууралуу кененирээк маалымат алуу үчүн төмөнкү шилтемеден тааныша аласыз: http://cez.med.kg/

Бул басылма «Демократиялык процесстерди изилдөө борбору» КФ тарабынан Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн, БУУнун жана Европа биримдигинин «Теңдик нуру» биргелешкен демилгесинин алкагында БУУнун Калк фондунун (ЮНФПА) техникалык колдоо көрсөтүүсү астында даярдалды.

Кыргызча жүктөө